၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေခတ္အဆက္ဆက္သမၼတေတြ၊ ႏုိင္ငံ့အႀကီးအကဲအျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့တဲ့ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ အရာရွိေတြက ေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္ပါတယ္။
ၿဗိတိလွ်အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္က ခြဲထြက္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ ဇန္နဝါရီလ ၄ ရက္ေန႔မွာ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးသက္တမ္းဟာ ၆၇ ႏွစ္တိုင္ခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးရတဲ့ေနကစၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုးသမၼတျဖစ္ခဲ့သူက စပ္ေရႊသိုက္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔လြတ္ေျမာက္ေရးအသင္းကတဆင့္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသား(ဦး)စပ္ေရႊသိုက္က ႏုိင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုးသမၼတျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္မတိုင္ခင္အထိ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဖဆပလို႔ အလြယ္ေခၚတဲ့ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႔က ေခါင္းေဆာင္ ၃ ဦးသမၼတာဝန္ထမ္းေဆာင္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွာ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္း ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီက တင္ေပးလုိက္တဲ့သူေတြသာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ သမၼတသို႔မဟုတ္ အႀကီးအကဲျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီေနာက္တစ္ခါ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ကိုအတည္ျပဳၿပီးၿပီလို႔ အာဏာပိုင္ေတြက ေၾကျငာၿပီးတဲ့ေနာက္ ၂၀၁၀ မွာ ျပည္လံုးကြၽတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို စတင္ခဲ့ၿပီး အာဏာရလာတဲ့ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခုိင္ေရးနဲ႔ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးအသင္းရဲ႕ ဥကၠဌဦးသိန္းစိန္က လက္ရွိသမၼတျဖစ္ပါတယ္။
လြတ္လပ္ေရးရၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ သမၼတစာရင္းကိုၾကည့္လုိက္ရင္ ေအာက္ပါအတုိင္းေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။
ပထမဆံုးသမၼတ စပ္ေရႊသိုက္က သမၼတသက္တမ္း ၄ ႏွစ္နဲ႔ ၇၂ ရက္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ေညာင္ေရႊၿမိဳ႕ဇာတိ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားတစ္ဦးျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွာ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒုတိယသမၼတျဖစ္လာသူက ဦးဘဦးျဖစ္ၿပီး တရားရံုးရဲ႕တရားသူႀကီးခ်ဳပ္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ၿဗိတိလွ်အစိုးရ လက္ေအာက္ခံဘဝမွာကတည္းက ဦးဘဦးဟာ နာမည္ေကာင္းနဲ႔ ေက်ာ္ၾကားသူျဖစ္ၿပီး ဘြဲ႔တံဆိပ္ေတြလည္း ခ်ီးျမွင့္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဦးဘဦးလည္း သမၼတေဟာင္းစပ္ေရႊသိုက္နဲ႔ တႏွစ္သက္ျခားၿပီး ကြယ္လြန္ခဲ့ျပန္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ သံုးဦးေျမာက္သမၼတျဖစ္သလို ဖဆပလပါတီရဲ႕ ေနာက္ဆံုးသမၼလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ သမၼတသက္တမ္းကို ၄ ႏွစ္ ၃၅၄ ရက္အထိ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းရဲ႕ အာဏာသိမ္းမႈကို မတ္လ ၂ ရက္ေန႔ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မွာခံခဲ့ရပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းရဲ႕ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းလိုက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီကို တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ကတဆင့္ ႏုိင္ငံရဲ႕ အႀကီးအကဲျဖစ္လာသူေတြကေတာ့…
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ ၇ ႏွစ္နဲ႔ ၂၅၂ ရက္ၾကာအထိ ႏုိင္ငံ့အႀကီးအကဲ အေနနဲ႔ ဆက္ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီရဲ႕ အႀကီးအကဲအျဖစ္ ဆက္ရွိခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံ့ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရာထူးကိုလည္း ရယူထားခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ၇ ႏွစ္ေနာက္ပိုင္းကာလေတြထဲမွာ သမၼတျဖစ္လာခဲ့သူ ေလးဦးခန္႔ရွိခဲ့ေပမယ့္ ဦးေနဝင္းရဲ႕ပါတီရဲ႕ အႀကီးအကဲအျဖစ္ဆက္ရွိခဲ့ၿပီး အႀကီးအကဲတစ္ေယာက္အျဖစ္ ဆက္ရွိခဲ့ပါတယ္။
သမၼတရာထူးကို ၆ ႏွစ္နဲ႔ ၂၆၁ ရက္ၾကာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ဦးေနဝင္းလက္ထက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး တစ္ဦးျဖစ္ခဲ့ၿပီး ရာထူးအဆင့္ဆင့္ တုိးျမႈင့္ခံခဲ့ရသူ တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။
လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးသမုိင္းမွာ အဆိုးရြားဆံုးျဖစ္စဥ္ေတြ ရွိခဲ့တဲ့ ရက္ေတြဟာ သမၼတေဟာင္း(ဦး)စိန္လြင္ရဲ႕ သမၼတသက္တမ္းတိုတုိေလးအတြင္းမွာလည္း ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ပါတယ္။ ကမၻာေက်ာ္ ၈ ေလးလံုးေရးေတာ္ပံုႀကီးဟာလည္း ဦးစိန္လြင္သမၼတတာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနစဥ္ ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ သမၼတသက္တမ္း ၁၆ ရက္နဲ႔ ႏႈတ္ထြက္သြားခဲ့ရသူျဖစ္ပါတယ္။
ယိမ္းယိုင္ၿပီး ရႈပ္ေထြးေနတဲ့တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေျခအေနကို ရက္ေပါင္း ၃၀ ၾကာဦးေနဝင္းလက္က ဝင္ေရာက္ ထိန္းသိမ္းေပးခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ရက္ေပါင္း ၃၀ ၾကာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာေမာင္ဦးေဆာင္တဲ့ စစ္တပ္ရဲ႕ အာဏာသိမ္းျခင္းကို ၁၈ ရက္စက္တင္ဘာလ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာခံလိုက္ရျပန္ပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာေမာင္က ႏုိင္င့ံအႀကီးအကဲတာဝန္ယူထားစဥ္အတြင္း ပါတီစံုေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေပးမယ္လို႔ ကတိေပးခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၉၀ ခုမွာက်င္းပတဲ့ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္တဲ့ NLD ပါတီက အႏုိင္ရခဲ့ေပမယ့္လည္း ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို အသိအမွတ္ မျပဳခဲ့ပါဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာေမာင္ရဲ႕ ေနရာကိုေတာ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊက အစားထုိးဝင္ေရာက္လာပါတယ္။
လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ပိုင္း အစဥ္အဆက္ရွိခဲ့တဲ့ သမၼတေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံႀကီးအကဲေတြထဲမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊရဲ႕ အႀကီးအကဲသက္တမ္းက အရွည္ၾကာဆံုးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ႏုိင္ငံအႀကီးအကဲအျဖစ္ ၁၃ ႏွစ္ေက်ာ္ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာင္စီရဲ႕ အႀကီးအကဲအျဖစ္ ရွိခဲ့ၿပီး ၂၀၁၀ မွာအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ေပးၿပီးေနာက္ အနားယူသြားခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။
လက္ရွိတာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနဆဲ သမၼတျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္လို႔ ေျပာင္းလဲ အမည္ေပးခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း ပထမဆံုးသမၼျဖစ္လာသူလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႔ခိုင္းေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအသင္းရဲဥကၠဌျဖစ္ၿပီး သမၼတသက္တမ္း ၄ ႏွစ္ေက်ာ္လာခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။
